Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością – czy warto?

W Polsce wiele działalności gospodarczych prowadzonych jest w formie spółki cywilnej. Coraz częściej jednak przedsiębiorcy decydują się na przekształcanie ich w spółki prawa handlowego. Najpowszechniejszą z nich jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Spółka cywilna

Spółka cywilna jest rodzajem umowy i jako taka regulowana jest przede wszystkim w kodeksie cywilnym. Określa ona relacje pomiędzy wspólnikami, którzy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego.

Jej kluczową cechą jest to, że nie posiada osobowości prawnej, nie jest zatem samodzielnym podmiotem prawa. Wszystkie działania podejmowane są przez jej wspólników. To wspólnicy, a nie spółka podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, to bezpośrednio oni są stronami umów, zobowiązań czy postępowań sądowych i tylko oni podlegają opodatkowaniu.

Spółka nie ma również swojego odrębnego majątku. Wkłady wspólników stają się ich współwłasnością łączną. Oznacza to, że nie mogą oni rozporządzać dowolnie swoimi udziałami w majątku ani poszczególnymi jego składnikami. Wspólnik nie może domagać się także podziału wspólnego majątku. Stać się to może dopiero w momencie rozwiązania umowy spółki cywilnej albo wystąpienia z niej wspólnika. Konsekwencją braku odrębności spółki jest również solidarna odpowiedzialność wspólników za jej zobowiązania. Ewentualni wierzyciele mogą zaspokoić się z całego majątku któregokolwiek ze wspólników.

Minimalne uregulowanie spółki cywilnej przez przepisy jest jej wadą, ale też zaletą. Z jednej strony sprawia to, że jest ona niepewna i mniej bezpieczna od spółek handlowych. Z drugiej jednak daje to wspólnikom dużą swobodę w określeniu dokładnych zasad jej funkcjonowania w umowie.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z o.o. jest spółką kapitałową. Oznacza to, że w przeciwieństwie do spółki cywilnej, posiada osobowość prawną. Ma zatem zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych i zdolność sądową. Ma ponadto własny majątek, który jest odrębny od majątku osobistego wspólników. Jako oddzielny byt prawny musi być również wpisana do KRS.

Wspólnicy nie odpowiadają prywatnym majątkiem za zobowiązania spółki. Wyjątek stanowi tu odpowiedzialność solidarna członków zarządu, gdy egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, a oni nie podjęli wymaganych działań (art. 299 ksh).

Założyć spółkę mogą zarówno osoby fizyczne jak i prawne, a nawet jedna osoba fizyczna. Formalności z tym związane nie są rozbudowane, a wymagany kapitał zakładowy wynosi 5000 zł. Cel jej działania nie jest ograniczony tylko do gospodarczego, zgodnie z definicją z art. 151 ksh, może nim być każdy cel prawnie dopuszczalny.

Spółka cywilna czy spółka z o.o.?

Spółka z o.o. w przeciwieństwie do spółki cywilnej pozwala na:

• ochronę majątku osobistego jej wspólników;
• przygotowanie biznesu do przekazania rodzinie;
• poprawienie wizerunku w oczach kontrahentów;
• możliwość zdobycia inwestora lub nowego wspólnika;
• zyskanie większej wiarygodności w publicznych przetargach;
• łatwość w uzyskaniu dotacji lub subwencji;
• przygotowanie firmy do sprzedaży;
• możliwość zaoszczędzenia na podatkach;
• możliwość skorzystania z estońskiego CIT;
• wyłączenia składek zdrowotnych jej wspólników;
• brak daniny solidarnościowej u wspólników;

Utrudnieniem w funkcjonowaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być obowiązek prowadzenia pełnej księgowości i składania corocznych sprawozdań finansowych. Przy spółce z ograniczoną odpowiedzialnością dochodzi także do podwójnego opodatkowania. Mianowicie najpierw spółka musi płacić ze swoich dochodów podatek CIT, a następnie po wypłacie zysków wspólnikom, są oni zobowiązani do zapłaty podatku PIT.

Procedura przekształcenia spółki cywilnej w spółkę z o.o.

Istnieje kilka możliwości zmiany formy działalności ze spółki cywilnej na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością:

• przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z o.o. zgodnie z procedurą z ksh,
• wniesienie przedsiębiorstwa spółki cywilnej jako wkładu niepieniężnego do stworzonej spółki z o.o.,
• zlikwidowanie spółki cywilnej i przeniesienie jej działalności do nowo założonej spółki z o.o.

Zaletą przekształcenia jest jednak związana z nim zasada kontynuacji, dzięki której spółka z o.o. wchodzi w miejsce spółki cywilnej w jej prawa i obowiązki.  Zachowane zostają wszystkie umowy, decyzje administracyjne, a nawet numer NIP i REGON.

Procedura przekształcenia określona jest w kodeksie spółek handlowych. Zgodnie z art. 551 ksh spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową, inną niż spółka jawna. Do przekształcenia takiego stosuje się odpowiednio przepisy o przekształceniu spółek jawnych. Możliwe są dwa tryby przekształcenia – standardowy i uproszczony. Drugi jest dostępny dla spółek cywilnych, w której wszyscy wspólnicy mogli prowadzić jej sprawy.

W ramach procedury uproszczonej należy:

• sporządzić sprawozdanie finansowe dla celów przekształcenia,
• przygotować projekt uchwały o przekształceniu i nową umowę dla spółki z o.o.,
• podjąć uchwałę o przekształceniu w formie aktu notarialnego,
• złożyć wniosek o wpis spółki do KRS,
• zamieścić ogłoszenie o przekształceniu w MSiG.

Za przekształceniem muszą opowiedzieć się wszyscy wspólnicy.

Procedura standardowa wydłużona jest o obowiązek: sporządzenia planu przekształcenia, dwukrotnego zawiadomienia wszystkich wspólników o zamiarze przekształcenia, udostępnienia wspólnikom dokumentów oraz zaznajomienia wspólników o istotnych elementach planu przekształcenia przez podjęciem uchwały.

Skutki podatkowe przekształcenia spółki cywilnej w spółkę z o.o.

Przekształcenie jest zdarzeniem neutralnym podatkowo. Nie powoduje obowiązku zapłaty podatku PIT przez wspólników ani podatku CIT przez spółkę. Nie stanowi także odpłatnej dostawy towarów ani świadczenia usług, więc nie jest obciążone podatkiem VAT.

W przypadku gdy wysokość kapitału zakładowego spółki z o.o. będzie wyższa od wartości wkładów spółki cywilnej, wystąpi jedynie podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5% podwyższenia.

Podsumowanie

Przekształcenie spółki cywilnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością niesie za sobą wiele korzyści. Przede wszystkim zabezpiecza majątek prywatny wspólników. Ponadto zwiększa wiarygodność spółki poprzez jej transparentność, umożliwia dysponowanie udziałami, co zwiększa szansę na sprzedaż lub znalezienie inwestora, a także ułatwia ewentualną sukcesję. Umożliwia również korzystanie z korzystnych rozwiązań podatkowych, takich jak estoński CIT. Warto rozważyć tę opcję jako alternatywę dla spółki cywilnej.

Jeśli rozważasz przekształcenie spółki cywilnej lub napotkałeś na wyzwania, z którymi nie jesteś w stanie sobie poradzić, nasza kancelaria prawno-podatkowa oferuje wsparcie wysoko wykwalifikowanych doradców podatkowych i radców prawnych. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać profesjonalne doradztwo dostosowane do Twojej unikalnej sytuacji.