Ulga na ekspansję jako metoda wsparcia rozwoju produkcji
Od 2022 r. przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulgi na ekspansję. Ma ona zachęcać do zwiększenia produkcji lub rozszerzenia działalności o nowy towar albo rynek.
Ulga prowzrostowa
Ulga na ekspansję, zwana również prowzrostową, przysługuje w przypadku opodatkowania podatkiem dochodowym zarówno od osób fizycznych, jak i prawnych. Choć jest uregulowana w oddzielnych ustawach (art. 26gb ustawy o PIT i art. 18eb ustawy o CIT), zasady i warunki jej działania są identyczne.
Ulga umożliwia dodatkowe odliczenie od podatku kosztów uzyskania przychodów poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży produktów. Oznacza to, że wydatki na ekspansję mogą zostać odliczone dwukrotnie. Po raz pierwszy – jako koszty uzyskania przychodu, drugi – w ramach ulgi. Przepisy przewidują przy tym limit odliczenia w ciągu roku w wysokości 1 mln zł.
Odliczeniu podlegają tylko wydatki jasno wskazane w przepisach. Należą do nich koszty:
1) uczestnictwa w targach poniesione na:
- organizację miejsca wystawowego
- zakup biletów lotniczych dla pracowników
- ich zakwaterowanie i wyżywienie;
2) działań promocyjno-informacyjnych, w tym zakupu przestrzeni reklamowych, przygotowania strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek dotyczących produktów;
3) dostosowania opakowań produktów do wymagań kontrahentów;
4) przygotowania dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów, w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów i rejestracji znaków towarowych;
5) przygotowania dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także koniecznej do składania ofert innym podmiotom.
Koszty te stanowią katalog zamknięty i są ściśle określone. Przykładowo, jak wskazał Dyrektor KIS w interpretacji z 12 stycznia 2024 r. o sygn. 0111-KDIB2-1.4010.405.2023.3.DD, jedynymi wydatkami pracowniczymi podlegającymi uldze są koszty zakupu biletów lotniczych oraz zakwaterowania i wyżywienia. Z tego powodu nie można odliczyć kosztów wynagrodzeń tych pracowników.
Pojęcie produktu
Ulga przysługuje wyłącznie podmiotom wytwarzającym i sprzedającym produkty. WSA w Białymstoku w wyroku z 18 stycznia 2023 r. o sygn. I SA/Bk 497/22 zauważył, że produkty te muszą być „samodzielnie wyprodukowane przez podatnika w celu ich sprzedaży. W zakresie tym nie mieszczą się zatem rzeczy zakupione przez podatnika i przez niego odsprzedawane, nawet pod własną marką”.
WSA W Bydgoszczy w wyroku z 21 lutego 2023 r. o sygn. I SA/Bd 8/23 dookreślił zaś, że wytworzenie nie może być zlecone podwykonawcom.
Podsumował to WSA w Lublinie, który w wyroku z 22 marca 2023 r. o sygn. I SA/Lu 33/23 wyjaśnił, że „ulga na ekspansję przeznaczona jest dla niewielkich producentów, wytwarzających swoje produkty w sposób samodzielny”.
Zasady odliczenia ulgi na ekspansję
Odliczenia kosztów dokonuje się w roku ich poniesienia, chyba że podatnik poniósł za ten rok stratę albo wielkość dochodu jest niższa od kwoty odliczeń. W takiej sytuacji pozostałą kwotę można odliczyć w ciągu sześciu kolejnych lat.
Nie mogą podlegać dodatkowemu odliczeniu koszty, które zostały zwrócone przedsiębiorcy w jakiejkolwiek formie lub zostały odliczone od podstawy opodatkowania.
Z ulgi mogą skorzystać również przedsiębiorcy prowadzący działalność w specjalnej strefie ekonomicznej lub realizujący nowe inwestycje na podstawie wydanej decyzji. W takim przypadku ulga dotyczy jednak tylko tych kosztów, które nie są uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku na podstawie przepisów szczególnych.
Warunki skorzystania z ulgi na ekspansję
Aby móc skorzystać z ulgi i korzystnego odliczenia, przedsiębiorca musi w ciągu dwóch lat od poniesienia kosztów:
- zwiększyć przychody ze sprzedaży produktów lub
- osiągnąć przychody ze sprzedaży produktów dotychczas nieoferowanych lub
- osiągnąć przychody ze sprzedaży produktów dotąd nieoferowanych w danym kraju
Należy więc zwiększyć przychody ze sprzedaży już oferowanego produktu, zacząć sprzedawać nowy produkt lub rozpocząć sprzedaż produktu już wytwarzanego, ale dotychczas nieoferowanego w danym kraju. Pamiętać jednak trzeba o tym, że za zwiększenie przychodów ze sprzedaży produktów nie jest uznawana sprzedaż podmiotom powiązanym. Nie jest przy tym wymagane osiągnięcie przychodów na ustalonym poziomie, wystarczy jakikolwiek ich wzrost. Liczą się tu jednak wyłącznie przychody opodatkowane w Polsce.
Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Finansów, wyrażonym w odpowiedzi na interpelację poselską nr 37741 z 2 stycznia 2023 r., aby zastosować ulgę, nie trzeba spełniać tych warunków przez dwa lata – wystarczy rok.
Jeżeli jednak przedsiębiorca nie spełnia wymienionych warunków w wymaganym czasie, musi dokonać odpowiedniego doliczenia do podatku kwoty uprzednio odliczonej.
Podsumowanie
Ulga na ekspansję umożliwia podwójne odliczenie niektórych kosztów poniesionych w celu zwiększenia przychodów ze sprzedaży wytwarzanych przez przedsiębiorcę produktów. Może służyć również do wprowadzenia na rynek nowych produktów lub wejścia z nimi do nowego kraju. Ponieważ odliczenie może wynosić aż 1 mln zł, przed zastosowaniem ulgi najlepiej skonsultować się z doradcą podatkowym, który zadba o to, by dokonać odliczeń w odpowiedni sposób. W przeciwnym razie konieczny będzie zwrot odliczonej kwoty.
