Wygrane sprawy

Wyrokiem z dnia 13 czerwca 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 2660/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. z dnia […] września 2021 r. nr […], w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące od marca do czerwca 2015 r.

W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga podatnika zasługiwała na uwzględnienie, albowiem decyzja organu narusza przepisy prawa. WSA wyjaśnił, że przedmiotem sporu są ustalenia organów podatkowych wskazujące, że Skarżący działał jako uczestnik karuzeli podatkowej mającej na celu dokonanie oszustwa podatkowego w podatku od towarów i usług. W konsekwencji, organy odmówiły Skarżącemu prawa do odliczenia podatku naliczonego oraz zakwestionowały rzeczywistość dokonania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów i dostawy krajowej. Oceniając prawidłowość decyzji Sąd stwierdził przede wszystkim, że organy nie wykazały, że w sprawie nie doszło do instrumentalnego wszczęcia postępowania karnego skarbowego. Powyższe narusza art. 210 § 4 O.p. w stopniu wymagającym uchylenia skarżonej decyzji. Poza tym zdaniem WSA Dyrektor IAS przedstawił wyjątkowo ubogi katalog okoliczności mających świadczyć o tym, że Skarżący wiedział lub powinien wiedzieć, że uczestniczy w transakcjach świadczących o popełnianiu oszustwa. Organ błędnie koncentruje swoje ustalenia przede wszystkim na kontrahentach Skarżącego a nie na samym Skarżącym.

Wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 1713/20 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. z dnia […] lipca 2020 r. nr […] w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności osoby trzeciej wraz ze spółką za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za lipiec i październik 2014 r.

WSA wskazał, że w przedmiotowej sprawie doszło do naruszenie przez organ odwoławczy art. 116 § 1 o.p. oraz art. 127 o.p. regulującego zasadę dwuinstancyjności postępowania podatkowego. Organ podatkowy wykazując bowiem bezskuteczność egzekucji z majątków spółki będącej jedną z przesłanek odpowiedzialności członka zarządu nie wyjaśnił podniesionej przez Stronę okoliczności istnienia wymagalnej wierzytelności jaka przysługuje spółce od gminy K. i która to wynika z prawomocnego orzeczenia Sądu Apelacyjnego w L. z grudnia 2019 r. Organ zgodnie z art. 127 o.p. miał obowiązek uwzględnić tę okoliczność i ocenić jej wpływ na bezskuteczność egzekucji, tym bardziej, że zaistniała ona w czasie postępowania drugoinstancyjnego. Dyrektor IAS nie czyniąc tego w sposób bezpośredni naruszył przepisy prawa.

Wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2022 r., sygn. akt I SA/Lu 402/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w L. z dnia […] czerwca 2021 r. nr […], w przedmiocie podatku od towarów i usług za maj 2015 r.

Sąd dokonując oceny legalności zaskarżonej decyzji uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie. Zdaniem WSA w Lublinie decyzja organu narusza przepisy regulujące kwestie przedawnienia zobowiązań podatkowych. WSA wyjaśnił, że do skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych niezbędne jest spełnienie przesłanek formalnych, a organ nie wyjaśnił wystarczająco czy doszło do wypełnienia wszystkich ww. wymogów. Dodatkowo  Sąd stwierdził, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ odwoławczy w ogóle nie odniósł się do kwestii czy na tle okoliczności danej sprawy podatkowej, związanych z bytem zobowiązania podatkowego, wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe nie miało pozorowanego charakteru i nie służyło jedynie wstrzymaniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Poza tym ani z uzasadnienia zaskarżonej decyzji, ani z akt postępowania podatkowego nie wynika nawet, czy postępowanie w sprawie o przestępstwo skarbowe jest nadal prowadzone, czy nie zostało zakończone i w jaki sposób, bądź zawieszone. Ze względu na upływ czasu od wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe do dnia wydania zaskarżonej decyzji przedstawienie tych kwestii przez organ w uzasadnieniu decyzji i zajęcie stanowiska w tym zakresie jest konieczne.

Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2022 r., sygn. akt I SA/Lu 82/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uchylił postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia […] listopada 2021 r. nr […] w przedmiocie przedłużenia terminu zwrotu podatku od towarów i usług za wrzesień 2020 r. oraz zasądził od Organu na rzecz V. S. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 597 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga podatnika była zasadna. Zdaniem Sądu organ błędnie wskazał, że przedłużenie terminu zwrotu podatku VAT może dotyczyć wyłącznie pełnej wysokości podatku ujętego w deklaracji nawet w sytuacji gdy potrzeba dodatkowej weryfikacji odnosi się do części rozliczenia. Przemawiają za tym następujące argumenty: po pierwsze, ustawodawca w treści art. 87 ust. 2 ustawy o VAT nie mówi o przedłużeniu terminu zwrotu VAT czy to w całości, czy też w części; po drugie, przedłużenie terminu zwrotu VAT zostało przez ustawodawcę powiązane wyłącznie z obiektywnie uzasadnioną potrzebą zweryfikowania rzetelności aktywności podatnika wpisanej w rozliczenie tego podatku. Logiczną konsekwencją treści ustawowej przesłanki przedłużenia terminu zwrotu VAT oraz jej celu jest stwierdzenie, że organ podatkowy jest uprawniony do przedłużenia terminu zwrotu VAT tylko w odniesieniu do kwoty, która wywołuje obiektywnie uzasadnione i istotne wątpliwości, i w związku z tym wymaga weryfikacji. Dlatego właśnie ustawodawca w treści art. 87 ust. 2 ustawy o VAT nie stanowi o przedłużeniu terminu zwrotu VAT ani w całości, ani w części; po trzecie zaś – z punktu widzenia kryterium legalności – nie sposób zaakceptować przekonanie organu, że ma prawo przedłużyć termin zwrotu VAT także w zakresie, który nie wywołuje jego wątpliwości.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 1649/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził bezskuteczność czynności polegającej na wykreśleniu T. sp. z o.o. z siedzibą w W. z rejestru podatników podatku od towarów i usług z dniem 14 maja 2021 r. oraz zasądził od Naczelnika Urzędu Skarbowego W. na rzecz T. sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 697 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

WSA wskazał, że spór w przedmiotowej sprawie dotyczył oceny skuteczności czynności Naczelnika US polegającej na wykreśleniu Spółki z rejestru podatników VAT i VAT UE, tzn. czy prawidłowo ustalono przesłanki wykreślenia. Zdaniem WSA działanie Organu było wadliwe. Sąd wyjaśnił, że czynność organu w przedmiocie wykreślenia z urzędu podatnika z rejestru VAT niesie ze sobą daleko idące skutki prawne. Przed jej dokonaniem organ winien zatem wyjaśnić z należytą starannością zaistnienie przesłanek pozbawienia statusu podatnika VAT czynnego. W przedmiotowej sprawię podstawę tą stanowił art. 96 ust. 9 pkt 4 ustawy o VAT dotyczący niestawiania się na wezwanie organów. Tymczasem zdaniem Sądu z akt sprawy nie wynika, że organ wzywał podatnika do bezwzględnego stawiennictwa, ale do złożenia faktur VAT oraz wyjaśnienia rozbieżności wynikających z plików JPK. Wezwania te nie odpowiadają zaś dyspozycji art. 96 ust. 9 pkt 4 ustawy o VAT. Poza tym przedmiotowe wezwania zostały skierowane do Spółki z pominięciem pełnomocnika co czyni je nieskutecznymi. W tym stanie rzeczy brak było podstaw do wykreślenia spółki z rejestru VAT.

Wyrokiem z dnia 4 lutego 2022 r., sygn. akt I SA/Lu 287/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w L. z dnia […] kwietnia 2021 r. nr […], w przedmiocie podatku od towarów i usług za listopada i grudzień 2014 r.

W niniejszej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga podatnika zasługiwała na uwzględnienie, albowiem decyzja organu narusza przepisy regulujące kwestie przedawnienia zobowiązań podatkowych. WSA odwołując się do orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wyjaśnił, że do skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych niezbędne jest spełnienie przesłanek formalnych: po pierwsze, wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, co następuje w drodze postanowienia właściwego organu; po drugie, ustalenie związku podejrzenia popełnienia przestępstwa skarbowego z niewykonaniem zobowiązania, którego dotyczy przedawnienie; oraz po trzecie, zawiadomienie podatnika o tych okolicznościach w sposób wskazany w art. 70c o.p., najpóźniej z upływem terminu przedawnienia, o którym mowa w art. 70 § 1 o.p. Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie organ nie wyjaśnił wystarczająco czy doszło do wypełnienia wszystkich ww. wymogów, a dodatkowo  przedstawiony przez organ stan faktyczny rodzi uzasadnione wątpliwości w szczególności co do skutecznego zawieszenia biegu terminu przedawnienia rozliczenia skarżącego za listopad 2014 r. Poza powyższym WSA w Lublinie stwierdził, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ odwoławczy w ogóle nie odniósł się do kwestii czy na tle okoliczności danej sprawy podatkowej, związanych z bytem zobowiązania podatkowego, wszczęcie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe nie miało pozorowanego charakteru i nie służyło jedynie wstrzymaniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Wyrokiem z dnia 17 stycznia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 1138/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. z dnia […] marca 2021 r. nr […] oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego W. z dnia […] czerwca 2020 r. nr […] w przedmiocie odmowy wyrażenia zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT oraz zasądził od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. na rzecz F.Z. kwotę 697 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

WSA wskazał, że spór w przedmiotowej sprawie dotyczył kwestii czy art. 108b ust. 5 u.p.t.u. stanowiący podstawę do odmowy wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na specjalnym rachunku VAT ma zastosowanie do osoby, która była podatnikiem VAT, ale już nim nie jest (została wykreślona z rejestru) wedle stanu na dzień złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na specjalnym rachunku VAT.

Zdaniem WSA ww. przepis nie może stanowić takowej podstawy. Jednoznacznie wynika z niego bowiem, że ustawodawca wprowadził trzy konkretne przesłanki odmowy wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT (np. istnienie zaległości podatkowych, czy uzasadnionej obawy, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane). W przekonaniu Sądu, art. 108b ust.5 u.p.t.u. ustanawia wyjątki od zasady przekazywania środków zgromadzonych na specjalnym rachunku VAT. Tych wyjątków nie można interpretować rozszerzająco ani wywodzić z nich nowych przesłanek odmowy wydawania zgody. Skarżona decyzja nosi więc znamiona działania uznaniowego, oderwanego od literalnej treści art. 108b ust. 5 u.p.t.u. Sąd słusznie stwierdził też, że środki zgromadzone na rachunku specjalnym VAT stanowią własność Podatnika. Zasadą konstytucyjną (art. 21 ust. 1 Konstytucji RP) jest ochrona własności. Zgodnie z art. 64 ust. 3 Konstytucji RP, własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. Uniemożliwienie odzyskania przez Stronę jej środków zgromadzonych na specjalnym rachunku VAT, tylko dlatego, że nie jest w dacie składania wniosku podatnikiem, nosi znamiona próby bezprawnego wywłaszczenia Strony z jej mienia.

Wyrokiem z dnia 24 listopada 2021 r., sygn. akt I SA/Gd 1031/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia […] maja 2021r. nr […] w przedmiocie podatku od towarów i usług za miesiące kwiecień i maj 2016 r. oraz zasądził od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej na rzecz Skarżącego kwotę 4583 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Sąd oceniając zaskarżoną decyzję z punktu widzenia jej zgodności z prawem stwierdził, że narusza ona prawo. WSA wyjaśnił, że spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia czy organy podatkowe zasadnie uznały, że Spółka błędnie zastosowała zerową stawkę podatku od towarów i usług do opodatkowania eksportu towarów na rzecz spółki B.

Sąd powołując się na orzecznictwo TSUE stwierdził, że jeżeli towary, będące przedmiotem eksportu, zostały sprzedane, wysłane poza terytorium Unii i fizycznie opuściły terytorium Unii, to są spełnione warunki do zastosowania stawki 0 %, nawet gdyby się okazało, że faktycznym odbiorcą towaru nie jest wskazany na fakturze nabywca, a nieustalony podmiot, chyba że zostanie wykazane, że: do dostawy, nawet z nieustalonemu podmiotowi, w ogóle nie doszło, lub zostanie wykazane, że dany podatnik wiedział albo powinien był wiedzieć, że dokonywana przez niego transakcja może stanowić oszustwo popełnione przeciwko wspólnemu systemowi VAT, którego dopuszcza się nabywca. W rozpatrywanej sprawie organ nie zakwestionował samej sprzedaży, a tylko w związku z wątpliwościami co do osoby nabywcy objął ją stawką krajową, co oznacza, że w sprawie uznano, że miała miejsce dostawa towarów i towary te zostały wywiezione poza terytorium Unii oraz że faktyczne wyprowadzenie tych towarów z terytorium Unii w odniesieniu do każdej z omawianych dostaw zostało potwierdzone przez organ celny wyprowadzenia. Tym samym spełnione zostały materialnoprawne przesłanki do uznania spornych transakcji za spełniające warunki eksportu. Sąd zgodził się również ze skarżącym, że sam fakt, iż adres dostawy nie był adresem, pod którym nabywca (spółka B z Belize) prowadziła działalność, nie oznacza jeszcze wadliwości podmiotowej faktur. Sąd zauważył również, że organ nie wskazał żadnych okoliczności, które świadczyłyby, że sporne transakcje stanowiły oszustwo popełnione przeciwko wspólnemu systemowi VAT, którego dopuścił się nabywca.