Stawka ryczałtu dla branży IT – utrwalenie poglądu niekorzystnego dla podatników

Dla wielu podatników z branży IT, którzy ponoszą niewielkie koszty uzyskania przychodu, najkorzystniejszym sposobem opodatkowania jest ryczałt. Problemem może być jednak przyporządkowanie odpowiedniej stawki podatkowej do prowadzonej działalności. Dużo zależy tu bowiem od interpretacji organów podatkowych i sądów administracyjnych.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt polega na opodatkowaniu przychodu odpowiednią stawką przypisaną do prowadzonej działalności. Stawka wynosi od 2 do 17% i określona jest w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Ryczałt ma jednak ograniczenia. Opodatkowanego przychodu nie pomniejsza się o koszty jego uzyskania. Przy ryczałcie nie można również rozliczać się wspólnie z małżonkiem ani odliczać ulgi na dziecko.  Można natomiast zastosować odliczenia przewidziane w art. 11 ustawy (np. odliczenie 50% opłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne).

Z tej formy opodatkowania mogą korzystać przede wszystkim osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, których przychody w roku poprzednim nie przekroczyły 2 mln euro. Wyjątkiem są przedsiębiorcy, którzy dokonali reorganizacji prawnej swojej działalności, świadczą usługi na rzecz byłego pracodawcy lub wykonują niektóre rodzaje działalności (m.in. prowadzenie aptek, handel częściami do pojazdów mechanicznych).

Stawka ryczałtu dla działalności informatycznej

Przedsiębiorca prowadzący działalność informatyczną może wybrać jedną z dwóch stawek:

• 12% – w przypadku świadczenia usług związanych z: wydawaniem oprogramowania, doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego lub oprogramowaniem i doradztwem w zakresie oprogramowania, związanych z oprogramowaniem, w zakresie instalowania oprogramowania, związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi;
• 8,5% – w przypadku świadczenia usług IT, które nie mieszczą się w zakresie przypisanym do stawki 12%.

Dopasowanie prowadzonej działalności do odpowiedniej kategorii usług i przypisanej do niej stawki jest obowiązkiem podatnika. Zaniżenie podatku może się wiązać w przyszłości z koniecznością dopłaty różnicy i zapłaty odsetek.

Interpretacja organów podatkowych

Kluczowym zagadnieniem rozgraniczającym obydwie stawki jest stwierdzenie, czy prowadzona działalność wiąże się z oprogramowaniem. Dominująca w ostatnim czasie wykładnia organów skarbowych nie jest korzystna dla podatników. Są one bowiem zdania, że pojęcie „związane z oprogramowaniem” należy rozumieć szeroko. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 14 grudnia 2023 r., o sygn. 0112-KDSL1-1.4011.380.2023.2.AK, stwierdził, że „usługi związane z oprogramowaniem nie polegają jedynie na programowaniu, czyli tworzeniu kodów źródłowych przez programistów, są to wszelkie inne usługi związane z projektowaniem i rozwojem technologii informatycznych dla sieci i systemów komputerowych”. Interpretacja dotyczyła m.in. przyporządkowywania dokumentacji zawierającej wnioski i zalecenia dotyczące systemów informatycznych i projektowania nowych funkcjonalności systemów informatycznych. Zostały one przez organ uznane za związane z oprogramowaniem i w konsekwencji przyporządkowane do stawki 12%.

Podobnego zdania był Dyrektor KIS w interpretacji z 20 grudnia 2023 r. o sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.701.2023.4.MAP. Organ uznał, że usługi projektowania zawartości stron internetowych również są związane z oprogramowaniem, ponieważ „okoliczność, że czynności nie są związane z programowaniem nie jest wystarczającą przesłanką do uznania braku związku świadczonych usług z oprogramowaniem”.

Rozstrzygnięcia sądów

Również sądy zdają się podtrzymywać opinię organów co do szerokiego rozumienia związku usługi z oprogramowaniem.

WSA w Gdańsku w wyroku z 23 sierpnia 2023 r. o sygn. I SA/Gd 278/23, powołując się na wykładnię językową doszedł do wniosku, że pojęcie „związane z oprogramowaniem” oznacza każdy związek pomiędzy usługą a oprogramowaniem. Nie należy zatem zawężać rozumienia tego pojęcia jedynie do bezpośredniego związku, czyli samego programowania. Dlatego, zdaniem sądu, projektowanie interfejsów użytkownika dla stron internetowych i aplikacji mobilnych, mimo że później kto inny je programuje, jest usługą związaną z oprogramowaniem.

Również WSA w Poznaniu w wyroku z 26 września 2023 r. o sygn. I SA/Po 567/23 podkreślił, że „okoliczność, iż wykonywane przez skarżącego czynności nie polegają na tworzeniu kodów źródłowych, nie oznacza braku związku świadczonych usług z oprogramowaniem”. Sąd wyjaśnił ponadto, że systemy informatyczne i aplikacje są związane z oprogramowaniem.

Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 22 czerwca 2023 r. o sygn. I SA/Po 215/23 zawyrokował, że „usługi związane z oprogramowaniem, to usługi, które dotyczą oprogramowania tworzonego, bądź już istniejącego, co oznacza, że sformułowanie to ma znaczenie szersze niż tworzenie programu komputerowego”.

Wyrok budzący nadzieję

Zagadnienie to nie jest jednak tak jednoznaczne, jak mogłoby się wydawać. WSA w Gdańsku w wyroku z 9 maja 2023 r. o sygn. I SA/Gd 1399/22 doszedł bowiem do wniosku, że usługa pozycjonowania i projektowania stron internetowych nie jest związana z oprogramowaniem i może być opodatkowana stawką 8,5%. Dla sądu przekonującym argumentem okazało się to, że podatnik nie wykonuje czynności związanych z programowaniem, bowiem uzyskany projekt strony internetowej klienci wdrażali we własnym zakresie lub przekazywali do wdrożenia innym podmiotom.

Jest to na razie jedyny wyrok korzystny dla podatników, więc należy podchodzić do niego z pewnym dystansem.

Możliwe działania

Najpewniej do momentu ewentualnego wyjaśnienia wątpliwości prawnych przez NSA będą występowały spory interpretacyjne pomiędzy podatnikami a organami, rozwiązywane indywidualnie przez sądy. Korzystne dla podatników będzie jak najwęższe postrzeganie pojęcia związku usługi z oprogramowaniem. Organy będą zaś broniły tezy, że wszelkie usługi, nawet luźno związane z oprogramowaniem, należy opodatkować stawką 12%. Może to być problem dla wielu przedsiębiorców z branży IT (np. analityków, project managerów, testerów automatycznych). Powinni oni rozważnie dobierać stawkę stosowanego ryczałtu.

Dobrym sposobem na zabezpieczenie swoich interesów jest wystąpienie do organu podatkowego o wydanie interpretacji podatkowej, potwierdzającej zastosowaną stawkę. Jeśli podatnik będzie stosował zaniżoną stawkę na podstawie otrzymanej wcześniej interpretacji, będzie chroniony przed negatywnymi konsekwencjami. Należy jednak prawidłowo i dokładnie opisać we wniosku stan faktyczny. W przeciwnym razie organ będzie mógł stwierdzić, że ów stan był niezgodny z rzeczywistością. Aby tego uniknąć najlepiej skorzystać z usług profesjonalnego doradcy podatkowego.

Więcej informacji na temat naszych kompleksowych usług dla branży IT znajdziesz tutaj.