Czy spółka jawna może być podatnikiem CIT?  

Spółka jawna, jako jedna z najprostszych form prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce, zazwyczaj nie jest bezpośrednim podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). Jednak istnieją sytuacje, w których może zostać objęta obowiązkiem rozliczania CIT, w zależności od struktury udziałowców oraz rodzaju działalności. Warto poznać szczegóły i wyjątki związane z tym zagadnieniem, aby prawidłowo zaplanować aspekty podatkowe spółki jawnej.

Które spółki są podatnikami CIT? 

W świetle obowiązujących przepisów podatnikami CIT są spółki z o.o., akcyjne, komandytowo-akcyjne oraz komandytowe. Dodatkowo, jeżeli spółka jawna spełni określone w art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy o CIT warunki, również ona podlega opodatkowaniu CIT. Utrata statusu podmiotu transparentnego podatkowo następuje gdy spółka ta łączenie spełni trzy warunki: 

• ma zarząd lub siedzibę na terytorium Polski, 

• jej wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne oraz  

• nie złoży w odpowiednim terminie informacji CIT-15J lub jej aktualizacji do naczelnika urzędu skarbowego właściwego ze względu na jej siedzibę oraz naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla każdego ze wspólników.  

Konsekwencją podlegania ustawie o CIT jest „dwuetapowość” opodatkowania dochodu – najpierw na poziomie spółki, a następnie przy wypłacie zysku wspólnikom. W spółce jawnej niebędącej podatnikiem CIT, podatnikami podatku dochodowego są natomiast wyłącznie poszczególni wspólnicy spółki – niezależnie czy są oni opodatkowani podatkiem PIT czy CIT. 

Czy spółka jawna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych? 

Jak wskazuje się w uzasadnieniu do projektu ustawy, założeniem regulacji nie jest nałożenie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym na spółki jawne przez generalne nadanie im statusu podatnika podatku dochodowego, lecz jedynie zapewnienie możliwości weryfikacji prawidłowości rozliczeń w tym podatku przez będących podatnikami tego podatku wspólników takich spółek. Utrata statusu podmiotu transparentnego podatkowo dotyczy więc jedynie tych z nich, które nie ujawnią tożsamości swoich wspólników poprzez wykonanie obowiązku informacyjnego (wyrok WSA w Kielcach z 19.05.2022 r., I SA/Ke 49/22). Należy więc stwierdzić, że sytuacja taka stanowi wyjątek, który nie powinien być interpretowany rozszerzająco.  

Warto zauważyć, że zakreślony przez ustawodawcę termin na złożenie informacji CIT-15J ma charakter materialnoprawny. Nie podlega on więc przywróceniu na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, wobec czego jego uchybienie ma charakter nieodwracalny.  Spółka jawna, w której przynajmniej jednym ze wspólników jest podmiot niebędący osobą fizyczną, poprzez niedotrzymanie tegoż terminu stanie się zatem podatnikiem CIT. 

Jak wynika jednak z najnowszego orzecznictwa, skutek ten nie jest permanentny – jeśli wspólnikami spółki jawnej staną się wyłącznie osoby fizyczne, będzie to oznaczać, że jeden z warunków wymaganych przez art. 1 ust. 3 pkt 1a nie jest spełniony (zob. wyrok WSA w Łodzi sygn. I SA/Łd 618/23, wyrok WSA w Gdańsku, sygn. I SA/Gd 532/24).  

Czy CIT-15J składamy co roku? 

Kwestia cykliczności składania informacji CIT-15J jest poniekąd sporna. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pozostaje na stanowisku, że spółka jawna zobowiązana jest do złożenia informacji przed każdorazowym rozpoczęciem roku obrotowego (tak m.in. interpretacja indywidualna 0111-KDIB1-1.4010.188.2024.2.AND). W wyroku WSA w Warszawie, sygn. III SA/Wa 247/22 stwierdza się natomiast, że z żadnego przepisu prawa nie wynika, aby był to termin cykliczny. Doktryna wskazuje zaś, że nie można domniemywać obowiązków po stronie podatników, które nie zostały wprost wyrażone normatywnie. 

Czy spółka jawna osób fizycznych składa CIT-15J? 

Jeżeli wspólnikami spółki jawnej są wyłącznie osoby fizyczne nie musi ona podejmować żadnych dodatkowych starań w celu utrzymania transparentności podatkowej. Brak złożenia informacji CIT-15J nie skutkuje więc uzyskaniem statusu podatnika CIT.  

Czy spółka jawna może być na CIT estońskim? 

Spółka jawna nie może więc wybrać CITu estońskiego, nawet jeśli jest podatnikiem CIT. Z tej formy opodatkowania mogą skorzystać bowiem wyłącznie podmioty występujące w określonej formie prawnej – spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne, z o.o., akcyjne oraz proste spółki akcyjne.  

Podsumowanie  

Jeżeli procedura zgłoszenia informacji CIT-15J nadal budzi Państwa wątpliwości, tudzież pragną Państwo rozważyć potencjalne skutki zmiany formy opodatkowania lub też zmianę formy prawnej jako Kancelaria prawno-podatkowa Warszawa pozostajemy do Państwa dyspozycji.    

Zapraszamy do kontaktu!