Ulga na robotyzację – korzystne zmiany w interpretacji przepisów

Od 2022 roku w Polsce możliwe jest korzystanie z ulgi podatkowej na robotyzację. Niedawno sądy administracyjne wydały w tej sprawie dwa orzeczenia korzystne dla podatników, które rozszerzają możliwość jej stosowania.

Ulga na robotyzację

Przedsiębiorcy, zarówno jako osoby fizyczne jak i prawne, mają możliwość skorzystania z ulgi na robotyzację. Zapewniają im to odpowiednio art. 52jb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 38eb ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przepisy te są ze sobą tożsame, dlatego w poniższym tekście będą opisane łącznie.

Ulga na robotyzację daje podatnikom możliwość odliczenia od podatku dodatkowe 50% kosztów przeznaczonych na zakup robotów przemysłowych. Dzięki temu można rozliczyć w podatku dochodowym 150% poniesionych kosztów (100% jako koszt uzyskania przychodów i 50% jako odliczenie wynikające z ulgi). Ograniczeniem jest to, że kwota odliczenia nie może przekroczyć dochodu z danego roku. Celem wprowadzenia ulgi było wsparcie polskich przedsiębiorców w procesie robotyzacji i automatyzacji produkcji, co ma im pomóc w zwiększaniu produktywności i konkurencyjności na rynku.

Zasady przyznawania ulgi

Z ulgi mogą korzystać podmioty osiągające przychody inne niż z zysków kapitałowych w przypadku osób prawnych lub prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, jeśli mowa o osobach fizycznych. Warunkiem w przypadku tych ostatnich jest opłacanie podatku według skali podatkowej lub podatku liniowego.

Uldze podlegają koszty poniesione na robotyzację od roku 2022 do 2026. Za koszty takie uznaje się środki przeznaczone na nabycie:

• fabrycznie nowych robotów przemysłowych
• dodatkowych maszyn potrzebnych do ich obsługi
• wszelkich wartości niematerialnych i prawnych
• szkoleń z nimi związanych.

Do ulgi zaliczyć można również opłaty za leasing dotyczący wyżej wspomnianych rzeczy, o ile po jego zakończeniu nabędzie się ich własność.

Oba omawiane przepisy zawierają definicję robota przemysłowego. Ust. 3 przewiduje, że jest to automatycznie sterowana, programowalna, wielozadaniowa maszyna, o co najmniej trzech stopniach swobody, posiadająca właściwości manipulacyjne bądź lokomocyjne dla zastosowań przemysłowych. Robot musi spełniać ponadto łącznie cztery warunki:

• wymieniać dane cyfrowe z zarządzającymi nim urządzeniami
• być połączony z systemami usprawniającymi proces produkcji
• być zintegrowany z innymi maszynami produkcyjnymi
• podlegać monitorowaniu.

Wyroki korzystne dla podatników

Do niedawna organy podatkowe bardzo wąsko rozumiały pojęcie „zastosowania przemysłowego”. Traktowały jako takie jedynie proces produkcji towarów. W znaczny sposób ograniczało to możliwości zastosowania omawianej ulgi.

Jednak najnowsze orzecznictwo sądów administracyjnych przełamuje taką interpretację. WSA w Warszawie w wyroku z 10 sierpnia 2023 r. o sygn. III SA/Wa 614/23 uznał, że automatyczne pojazdy wózkowe wykorzystywane do magazynowania towarów również należy uznać za roboty przemysłowe, o ile spełniają wszystkie warunki definicyjne. Sąd podkreślił, że etap składowania już wyprodukowanych towarów jest częścią procesu produkcyjnego, a w konsekwencji urządzenia w nim używane mają zastosowanie przemysłowe.

Jeszcze szerszą wykładnię tego pojęcia zastosował WSA w Gliwicach, który w wyroku z 12 lipca 2023 r. o sygn. I SA/GI 119/23 stwierdził, że urządzenia służące do odbioru, kontroli i układania już wytworzonych butelek są robotami przemysłowymi. Zdaniem sądu „na proces produkcyjny przedsiębiorstwa składa się całość wykonania produktu od etapu odebrania materiałów z magazynu materiałów i surowców, poprzez transport, produkcję, kontrolę jakości oraz pakowanie”.

Zasady odliczania ulgi

Ulgę należy odliczyć w roku, w którym poniesiono koszty na robotyzację. W tym celu do właściwego zeznania podatnik musi dołączyć informację zawierającą wykaz poniesionych kosztów podlegających odliczeniu. Jeżeli jednak w danym roku podatnik wykaże stratę albo osiągnie dochód niższy od przysługującego mu odliczenia, może skorzystać z ulgi – odpowiednio w całości lub pozostałej części – w ciągu kolejnych 6 lat.

Nie można jednak odliczyć kosztów, które zostały wcześniej w jakikolwiek inny sposób zwrócone. Podatnik nie może również, aż do końca okresu amortyzacji, zbyć ani urządzeń, ani wartości niematerialnych i prawnych podlegających uprzednio odliczeniu w ramach ulgi. Jeśli ten warunek nie jest spełniony, podatnik ma obowiązek zwiększyć podstawę obliczenia podatku lub podstawę opodatkowania o kwotę wcześniejszych odliczeń.

Ograniczeniem korzystania z ulgi jest także wyłączenie z niej kosztów poniesionych na robotyzację związanych z m.in. działalnością górniczą lub składowisk odpadów.

Korzyści z robotyzacji

Mimo stosunkowo niskiego poziomu robotyzacji w Polsce proces ten z każdym rokiem postępuje. Zwiększając produkcję, daje on wymierne korzyści ekonomiczne. Przyczynia się do tego również ulga na robotyzację, która jest bardzo korzystną opcją dla przedsiębiorców planujących zautomatyzowanie i zrobotyzowanie produkcji. Zastosowanie ulgi pozwala znacznie obniżyć wysokość opodatkowanej kwoty. Dzięki nowemu podejściu sądów ulga może być wykorzystywana szerzej, nie tylko stricte przy produkcji towarów, ale również przy innych etapach z nią powiązanych.